W ostatnich latach wzrasta systematycznie w Polsce średni wiek kobiet rodzących. Późne ciąże stanowią dziś 8–10% ogólnej liczby porodów. Niestety powyżej 35. roku życia wzrasta znacząco ryzyko wystąpienia patologii płodu, a każdy taki przypadek wymaga sprawdzenia za pomocą badań genetycznych. Część z wad możliwa jest do rozpoznania we wczesnym okresie ciąży (I i II trymestr). W przypadku, gdy nastąpi podejrzenie wady, wskazana jest dalsza diagnostyka.
Zapraszamy kobiety w ciąży do przeprowadzenia bezpłatnej diagnostyki prenatalnej w ramach Programu Badań Prenatalnych finansowanego przez NFZ. Program ma na celu identyfikację ryzyka wystąpienia wad płodu oraz ich wczesną diagnostykę oraz, o ile to możliwe, podjęcie leczenia jeszcze w okresie płodowym.
Czy program jest dla Ciebie?
Tak, jeżeli jesteś w ciąży i spełniasz co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
- masz skończone 35 lat (badanie przysługuje w danym roku kalendarzowym, w którym kończysz 35 lat),
- w poprzedniej ciąży wystąpiła aberracja chromosomowa płodu lub dziecka,
- stwierdzono u Ciebie lub ojca dziecka wystąpienie strukturalnych aberracji chromosomowych,
- stwierdzono u Ciebie znacznie większe ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową,
- w badaniu USG i/lub badaniach biochemicznych płodu stwierdzono nieprawidłowości wskazujące na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Cel programu
Program ma na celu identyfikację ryzyka wystąpienia wad płodu oraz ich diagnostykę we wczesnym okresie ciąży. Dzięki temu możliwe będzie podjęcie leczenie wad jeszcze w okresie życia płodowego. Program umożliwia rodzicom dziecka przygotowanie się do natychmiastowego wdrożenia specjalistycznej opieki po jego narodzeniu.
Kto i gdzie realizuje program?
Program realizują poradnie ginekologiczno-położnicze.
Znajdź najbliższą placówkę (wybierz z listy hasło „Badania prenatalne”).
Jak się zgłosić?
Będziesz potrzebować skierowania od lekarza prowadzącego ciążę, zawierającego informacje o wskazaniach do objęcia programem oraz opis nieprawidłowości. Pamiętaj, by dołączyć wyniki badań, które potwierdzają zasadność skierowania do programu.
Co Cię czeka w ramach programu?
W poradni przejdziesz nieinwazyjne badanie diagnostyczne (badania genetyczne USG płodu – 11/13 oraz 18/23 tydzień ciąży) oraz badanie biochemiczne – oznaczenie w surowicy krwi. Na ich podstawie lekarz podejmie decyzję dotyczącą dalszego postępowania – jeśli to będzie potrzebne, skieruje Cię na badania inwazyjne (pobranie materiału do badań genetycznych w drodze amniopunkcji, biopsji trofoblastu lub kordocentezy pod kontrolą USG). Na przeprowadzenie tych badań musisz wyrazić zgodę.
Jeżeli zostaną wykryte nieprawidłowości genetyczne i zajdzie potrzeba dalszej diagnostyki niemieszczącej się w ramach programu, lekarz skieruje Cię (już poza programem profilaktycznym) do odpowiednich poradni, udzielających świadczeń na podstawie umowy z NFZ.
Kiedy się zapisać?
Na pierwsza wizytę w ramach programu udaj się po otrzymaniu skierowania od lekarza prowadzonego ciążę.
Co przygotować?
Na wizytę weź ze sobą skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę, wyniki badań, jeśli takie już masz oraz dokument tożsamości.
Jak długo będziesz czekać?
Termin Twojej wizyty zostanie ustalony na podstawie aktualnego tygodnia ciąży przez poradnię, do której się zgłosisz.
Co zyskasz?
Program pozwala określić ryzyko wystąpienia wad płodu oraz ich wczesną diagnostykę, a w przypadku wykrycia wad, pozwala — o ile to w danym przypadku możliwe — podjąć leczenie w trakcie ciąży. W przypadku, kiedy wykrytej wady nie da się leczyć, będziesz mogła się przygotować na wdrożenie specjalistycznej opieki od razu po narodzeniu dziecka.
Instytucja odpowiedzialna za Program
Narodowy Fundusz Zdrowia.
Podstawa prawna
Świadczenia opieki zdrowotnej związane z wczesnym wykrywaniem wad wrodzonych są finansowane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz.U. 2018 poz. 188), a także z załącznikiem nr 5 do Zarządzenia Nr 78/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 7 sierpnia 2018 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne – w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne (ze zm.).